یک ترجمه خوب از نیازهای جدی عصر ما محسوب میشود، زیرا ما در دنیایی زندگی میکنیم که پیشرفت نه تنها یکی از عناصر اصلی آن، بلکه در حکم شاهرگ حیاتی هر جامعهای به شمار میرود؛ جامعهای که سهمی از پیشرفت نداشته باشد، در واقع یک جامعه مرده به حساب میآید. پیشرفت فقط مختص یک سرزمین یا یک فرهنگ یا یک کشور نمیباشد و برای استفاده از دستاوردهای مختلف علمی و فنی در عرصههای گوناگون باید از ترجمه کمک گرفت. تنها با استفاده از یک ترجمه خوب، فعالین، دانشپژوهان و دانشجویان آن عرصه بهصورت کامل از آخرین دستاوردها و پیشرفتهای علمی و فنی شاخه اختصاصی خود میتوانند بهرهمند شوند.
بدونشک یک ترجمه خوب باید دارای ویژگیهای فراوانی باشد، همچنانکه یک مترجم خوب بهعنوان کسی که ترجمه را تولید میکند و در نگاهی جامعتر، مراکز و مؤسسات ترجمه بهعنوان مراکز حرفهای ترجمه باید دارای شاخصههای مشخص و معینی باشند تا بتوان از آنها بهعنوان یک مترجم خوب یا مرکز ترجمه خوب یاد کرد. اما چگونه ترجمهای را میتوان یک ترجمه خوب دانست؟ گفتار پیشرو سعی دارد تا به این سوال مهم پاسخ دهد و ویژگیهای یک ترجمه خوب را بیان میکند.
1- انتقال مفاهیم
انتقال مفاهیم بیتردید اصلیترین ویژگی برای یک ترجمه خوب محسوب میشود، یک مترجم تنها در صورتی کار و وظیفه اصلی خود را به درستی انجام خواهد داد که در زمینه انتقال مفاهیم به درستی و البته بهصورت کامل و بیکم و کاست عمل کرده باشد. بخاطر نیازی که جوامع علمی و دانشگاهی به ترجمه تخصصی متون مهندسی و ترجمه تخصصی متون پزشکی دارند، انتقال مفاهیم این متون را تنها از مراکز تخصصی ترجمه یا مترجم متخصص میتوان انتظار داشت؛ زیرا برای انتقال مفاهیم متون تخصصی، مترجم باید بهصورت الزامی از ابزارها و تکنیکهای فنی و تخصصی ترجمه استفاده کند تا بتواند کار انتقال مفاهیم را بهدرستی انجام دهد. شرح این ابزارها و تکنیکهای تخصصی ترجمه، خود حدیثی مفصل دارد و گفتاری مستقل را طلب میکند، لذا بخاطر کوتاهی کلام، تنها به ذکر سه نمونه از این تکنیکها بسنده میکنیم.
2- روانی و شیوایی کلام
روانی و شیوایی کلام را میتوان از بارزترین ویژگیهای یک ترجمه خوب دانست. تمامی آثار نویسندگان معروف و شناخته شده در تمامی زمینهها و شاخههای علمی، فرهنگی و تخصصی از ویژگی روانی کلام برخوردار هستند. در واقع حضور و اجرای این تکنیک در متن باعث جذب مخاطب و ایجاد علاقه برای مطالعه کامل متن خواهد شد و این ویژگی در مورد متن ترجمه شده نیز صادق است. مترجم باید با تسلطی که بر زبان مبدا دارد، مناسبترین کلام و عبارات را به منظور ایجاد روانی کلام متن ترجمه شده بهکار میگیرد؛ البته رعایت اصل امانتداری و وفاداری به مضامین نویسنده نیز باید بهصورت همزمان در ذهن مترجم متخصص باشد؛ زیرا در بعضی از موارد دیده شده است که متن ترجمه شده با اهداف و پیامهای نویسنده اصلی مغایرات داشته است و تمامی پیامها را به درستی منتقل نکرده است، این اتفاق بیشتر زمانی رخ میدهد که مترجم یا تسلط کافی بر سبک نویسنده، اهداف و پیامهای او ندارد و یا بهصورت غیرعمد برای ایجاد روانی و شیوایی کلام و جذابیت بیشتر متن ترجمه شده از پیامها و معانی متن اصلی فاصله گرفته است. نقش مؤسسات ترجمه بهعنوان یک ناظر حرفهای بر روند کار ترجمه از ابتدا تا انتها در این چنین مواردی بسیار پر رنگتر خود را نشان میدهد، زیرا مؤسسات ترجمه با تعهدی که به سفارشدهنده ترجمه میدهند؛ خود را ملزم و موظف بر نظارت دقیق بر کار ترجمه جهت اطمینان از صحت و اجرای کامل و بینقص ترجمه میدانند و البته با استخدام و بهکارگیری حرفهایترین مترجمین متخصص، برتری بیشتری نسبت به سایر فعالین دنیای ترجمه از نظر کیفیت متون ترجمه شده در شاخههای مختلف تخصصی و علمی دارند.
نظرات خود را با ما در میان بگذارید